Optisyenlik müesseseleri, bir taraftan göz sağlığı ile ilgili hizmet veren müesseseler olmasının yanında

bir taraftan da ticari müesseselerdir. Ticaret hayatının gelişimine paralel olarak faaliyetlerini düzenleme

ihtiyacı hissederler. Optisyenlik müesseselerinin ticare müesseseler olmasının ve ticaret hayatının gerek-

lerine uygun davranmaları gereğinin en göze çarpan sonucu, bu müesseselerin de reklamlarını yapabil-

me özgürlükleridir. Ancak, optisyenlik müesseselerinin yapacakları reklamlar, diğer ticari müesseseler-

den farklı olarak, sadece genel mevzuat ile değil aynı zamanda özel mevzuat ile de düzenlenmiştir.

 

     Optisyenlik Müesseseleri Hakkında Yönetmelik, 24. maddesi ile, optisyenlik müesseselerinin yapacakları

reklamların sınırlarını çizmiştir. Tanıtım ve Reklam başlıklı 24. madde, yapılacak olan reklamlar konusunda

yasaklayıcı bir madde olarak değil, düzenleyici bir madde olarak anlaşılmalıdır. Yazılı basın, televizyon, radyo

ve diğer yayın araçları ile yapılacak reklamların; insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici, yanlış yönlendirici veya

optisyenlik müesseseleri arasında haksız rekabet rekabete yol açacak unsurlar içermemesi gerektiği

düzenlenmiştir. Yönetmelikteki bu düzenleme esas itibarı ile TTK'nun ilgili hükümlerinden farklı bir hüküm

ya da yorum içermemektedir.

 

     Tanıtım ve Reklamları düzenleyen madde bu hali ile, Tüketicinin Korunması mevzuatı ve Türk Ticaret

Kanunu kapsamında yer alan haksız rekabet hükümlerinin birleştirilmesinden ibarettir. Genel mevzuat

dışında herhangi bir düzenleme yapılmamıştır.

 

     Optisyenlik müesseselerinin, yapacakları tanıtım ve reklam faaliyetleri öncesinde mevzuata uygunluk

denetimlerini yapmaları, tüketicinin ve rekabetin korunması mevzuatı çerçevesinde herhangi bir yaptı-

rımla karşılaşmamaları bakımından büyük önem taşımaktadır.

 

     Optisyenlik müesseselerinin tanıtım ve reklamlarında karışabilecekleri tek olumsuz durum mevzuata

aykırılıktan dolayı verilecek cezalar değildir. Haksız rekabet bakımından optisyenlik müesseselerinin

birbirlerine vermiş oldukları zararlardan dolayı açılacak tazminat davalarının sonuçları da müesseseler

için yıpratıcı olacaktır. Optisyenlik müesseseleri arasında bugüne kadar haksız rekabete dayalı olarak

açılmış bir tazminat davası bilgisi tarafımıza ulaşmamış olmakla birlikte, içinde bulunduğumuz gelişme

ve kurumsallaşma çalışmaları çerçevesinde önümüzdeki dönemde bu tür davaların yoğun olarak görü-

leceği açıktır.

 

     Yapılacak olan tanıtım ve reklam faaliyetlerinin hukuki değerlendirmesi yapılırken optisyenlik müessese-

lerine sunulabilecek bir hukuka uygunluk şablonu bulunmamaktadır. Her somut tanıtım ve reklam faaliye-

tinin mevzuata uygunluk değerledirmesi kendi içerisinde farklı sonuçlar ortaya çıkartır. Bu anlamda, yapı-

lacak tanıtım ve reklam faaliyetinin, kendinden beklenen ticari faydayı sağlamalarının yanında herhangibir

cezai yaptırıma ya da tazminat davasına neden olmamaları için mevzuata uygunlukları konusunda mutlaka

profesyonel yardım alınması gerekmektedir.

 

     Tanıtım ve Reklam başlıklı 24. madde ayrıca opisyenlerin kartvizit bastırabileceklerini ve müessese vitri-

ninde sadece faaliyeti ile ilgili bilgiler ve anlaşma yapılan kurumların isimlerinin belirtilebileceğini de düzenle-

miştir. Optisyenlik müesseselerinin 24. madde kapsamında karşılaştıkları diğer bir güçlük de vitrinlerin

düzenlenmesi haline gelmiştir. Müessese vitrininden kastedilen sadece müessesenin ön cephesinde bulunan

camın anlaşılmaması gerekiyor. Müessese vitrini sadece camdan ibaret olmayıp, camın iç kısmında yer alan

ve vitrin camından rahatlıkla görülebilen diğer düzenlemeleri de içerir. Bu bakımdan, yönetmelik hükümlerine

aykırı ibarelerin müessesenin vitrin camına yazılması yerine vitrinin iç kısmına yazılması ya da asılması cezai

hükümlerden kurtulunacağı anlamı taşımamaktadır.

 

     Müessese vitrininde sadece müessesenin faaliyeti ile ilgili bilgiler ve anlaşma yapılan kurumların isimleri

belirtilebilir. Bu hüküm çerçevesinde nelerin müessese faaliyeti ile ilgili oluduğu sorusu karşımıza çıkacaktır.

Burada kastedilmiş olan, müessesenin 5193 sayılı yasa hükümleri uyarınca yapabileceği işler kapsamında

yer alan işler ile ilgili bilgiler, müessesenin bağlı bulunduğu idari merci ile ilgili bilgiler, müessesenin bağlı

olduğu meslek örgütü ile ilgili bilgiler ve müessesenin faaliyeti çerçevisinde anlaşma yapmış olduğu özel

ya da resmi kurumların bilgileridir.

 

     Optisyenlik Hakkında Kanun ve Optisyenlik Müesseseleri Hakkında Yönetmelik'te, birçok hükümde olduğu

gibi tanıtım ve reklamların düzenlendiği hükümde de günümüz şartlarına daha uygun ve daha açık düzenleme-

lerin yer alması için gerekli kanun ve yönetmelik değişikliği konularında çalışmalarımız devam etmektedir ancak,

şu an yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine, tüm eksikliklerine rağmen, titizlikle uyulması gerektiği unutulma-

malıdır.