Optisyen Unvanı

 “Optisyen” unvanı, ülkemizde, 26.06.2004 tarihinde kabul edilen 5193 sayılı Optisyenlik Hakkında Kanun ile kullanılmaya başlamıştır. 5193 sayılı yasadan önce “Gözlükçülük” olarak adlandırılan meslek ise “Optisyenlik” olarak adlandırılmıştır.

5193 sayılı yasanın 3. maddesinde Optisyen, “Optisyenlik alanında en az ön lisans seviyesinde mesleki eğitim veren yüksek okul mezunu kişi” olarak tanımlanmıştır.  Yasa, 4. maddesi ile optisyenlik mesleği tanımlanmış ve optisyenlere özgülenen işler belirlenmiştir: “Numaralı (Mihraklı) gözlük camı satmak, gözlük montajı ve her türlü reçeteli lens satışı yapmak.”

Optisyenlik Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesinin ardından, geçici 3. maddenin uygulanmasından sonra, optisyenlik mesleğini sadece, optisyenlik alanında en az ön lisans seviyesinde mesleki eğitim veren yüksek okul mezunu optisyenler icra edebilir hale gelmiştir.

Optisyenlik unvanının kullanımı 5193 sayılı yasanın 11. maddesi ile belirlenmiştir. “Optisyen unvanına haiz olarak müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir unvan kullanmaları veya gerçeğe uymayan reklam yapmaları yasaktır.” Yine bu maddeye bağlı olarak 14. maddede düzenlenen cezai hüküm ise optisyen unvanının gerçeğe aykırı kullanımını cezalandırmaktadır. “Optisyen unvanına haiz olmadığı halde optisyenlik yapanlar veya optiyen olduğunu ilan edenler hakkında otuzmilyar lira idari para cezası alınır ve müessese kapatılır.”

Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından özellikle “optisyen” unvanının kullanımı konusunda çeşitli tereddütler yaşanmıştır. Yasa ile mesleğin “optiyenlik” ve mesleği icra eden kişinin “optisyen” olarak tanımlanmış olması nedeniyle, gözlükçülük ruhsatnamesi sahibi kişiler, müesseselerinde hangi unvanı kullanacakları konusunda tereddütler yaşamışlardır.

5193 sayılı yasanın geçici 1. maddesi “Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 30.12.1940 tarihli ve 3958 sayılı Gözlükçülük Hakkında Kanun hükümlerine ve bu kanunun geçici 3. maddeine göre gözlükçülük ruhsatnamesi sahibi olanlar, gözlükçü unvanıyla optiyenlik mesleğini icra etme hak ve yetkisine sahiptirler ve optisyenlerle aynı sorumlulukları taşırlar. Ancak bunlar optisyen unvanını kullanamazlar.” hükmü ile açık olarak, 3958 sayılı yasa ve 5193 sayılı yasanın geçici 3. maddesi uyarınca gözlükçülük ruhsatnamesi sahibi olan kişilerin optisyenlik mesleğini icra edebileceklerini, mesleklerini icra ettikleri sürece sadece “gözlükçü” unvanını kullanabileceklerini, optisyen unvanını kullanmalarının yasak olduğunu ifade etmektedir.

Optisyenlik müesseselerinde mesleklerini icra eden gözlükçülük ruhsatnamesi sahibi kişilerin “gözlükçü” unvanını kullanmaları, “optisyen” unvanını kullanmaktan kaçınmaları, 5193 sayılı yasanın cezai hükümleri de göz önüne alındığında, büyük önem taşımaktadır.